SEN - stan fizjologiczny charakteryzujący się obniżeniem wrażliwości na bodźce, zredukowaniem aktywności motorycznej i aktywności kory mózgowej, zwolnieniem czynności serca, oddychania i innych czynności fizjologicznych oraz chwilową utratą świadomości. Umożliwia regenerację organizmu. Sen dzieli się na dwie zasadnicze fazy: NREM i REM.
FAZA NREM - faza snu charakteryzująca się wolnymi ruchami gałek ocznych, jest to tzw. sen głęboki. W tej fazie następuje głęboki wypoczynek.
FAZA REM - faza marzeń sennych, szybkich ruchów gałek ocznych i ruchów oddechowych, połykanie, drganie mięśni.
CHOROBY:
BEZSENNOŚĆ - często polega na trudności w zasypianiu, wczesnym przebudzaniu się, wybudzaniu się w trakcie snu i niemożności ponownego zaśnięcia lub na złej jakości snu, co prowadzi do złego samopoczucia, braku wypoczęcia i zaburzenia funkcjonowania podczas dnia.
HIPERSOMNIA - inaczej nadmierna senność. Charakteryzuje się występowaniem senności pomimo przespania nocy, wydłużaniem się snu lub występowanie jego epizodów w czasie przeznaczonym na aktywność.
LĘKI NOCNE - zaburzenie snu, charakteryzujące się skrajnym przerażenie i czasowa niezdolność odzyskania pełnej świadomości. Występuje zazwyczaj niedługo po zaśnięciu w stadium snu głębokiego NREM. Chory najczęściej siada, rzadziej wstaje, krzycząc i jęcząc z przerażenia. Pomimo otwartych oczu, osoba nie posiada pełnej świadomości i bardzo ciężko ją obudzić (częściej jest to po prostu niemożliwe).
NARKOLEPSJA - objawiającą się atakami senności w nagłych, nieprzewidzianych momentach.
PARALIŻ SENNY - występuje podczas zasypiania lub podczas przejścia ze snu do czuwania. Objawia się porażeniem mięśni przy jednoczesnym zachowaniu pełnej świadomości. Osoba doświadczająca paraliżu sennego nie jest w stanie się poruszać i mówić. Towarzyszą temu nieprzyjemne doznania na tle psychicznym - ogłuszające dudnienie lub dzwonienie w uszach, uczucie spadania, wykręcania ciała przygniecenia klatki piersiowej bądź koniczyn. Prawie zawsze pojawia się przy tym przyspieszony rytm serca i uczucie strachu. Do tego możliwe jest pojawienie się halucynacji słuchowych, wzrokowych i dotykowy.
SOMNAMBULIZM - potocznie nazywane lunatykowaniem. Osoba cierpiąca na to zaburzenie nie odzyskuje pełnej świadomości, lecz mimo to rozwija aktywność ruchową. Ma otwarte oczy, zachowuje powierzchowny kontakt.
